Дулатұлы Міржақып (Мир-Якуб) - ақын, жазушы, публицист, ағартушы-педагог, Бөкейханов пен Байтұрсыновпен бірге ХХ ғасырда қазақтардың ұлттық сана-сезімін жаңғырту кезеңін белгілеген үштікке кірді.
Ол 1885 жылы 25 қарашада Қостанай облысы Сарықопа ауылында дүниеге келген, ерте жасында ата-анасынан айырылған, сондықтан оны тәрбиелеумен негізінен үлкен ағасы Асқар айналысқан. 8 жасында кішкентай Міржақып ауылдық молдаға оқуға берілді, содан кейін екі жыл ауыл мектебінде орыс және қазақ тілдерінде, тағы екі жыл орыс - қазақ училищесінде оқып, ауыл мектебінің мұғалімі атағын алды.
Алғашқы өлең тәжірибесі Санкт-Петербургтегі «Серке» қазақ газетінің бірінші санында басылды. «Оян, қазақ» өлеңдерінің алғашқы жинағы 1909 жылы жарық көрді. 1911 жылы «Оян, казак» жинағы тәркіленді. Міржақып Дулатовтың қазақ тіліндегі «Бақытсыз Жамал» атты алғашқы романы 1910 жылы жарық көрді. Роман қазақ әйелінің қиын өмірін сипаттайды, ол қалың мал үшін сатылады және авторға бұрын-соңды болмаған даңқ әкеліп, үлкен жетістікке жетті. 1913 жылы Орынборда Дулатұлының «Азамат» атты өлеңдер жинағы жарық көрді. Осы уақыт аралығында Міржақып Дулатұлы мұғалімдік қызметпен айналысады, оқулықтар шығаруға көмектеседі. 1913 жылдан 1918 жылға дейін «Қазақ» газетінің бас редакторы қызметін атқарған Дулатұлы патша өкіметіне үнемі сын айтып, реформаларды талап етеді. Революциядан кейін Дулатұлы әртүрлі басылымдарда жұмыс істейді, жазуды жалғастырады. Міржақып Дулатовтың өмірі мен шығармашылығы «Алаш» партиясымен және Алаш Орда Үкіметімен тығыз байланысты. 1921 жылы Қазақстанда ашаршылық басталған кезде Міржақып оны аяқтауға зор күш жұмсады. Оның үгіт-насихатының арқасында 2-3 айда 15 мыңға жуық ірі қара мал жиналды: олар аштыққа ұшыраған халыққа таратылды.
1922-1926 жылдар аралығында Дулатұлы қазақ халықтық білім беру институтында сабақ берді. Алайда жаңа билік оған да, оның серіктестеріне де сенбеді. 1928 жылы Міржақып Дулатұлыны ІІХК органдары қазақ ұлтшылдығына айып тағып қамауға алды. 1935 жылы 5 қазанда Міржақып Дулатұлы Соловецкий лагерінің орталық ауруханасында қайтыс болып, еркін зиратқа жерленді. Дулатұлы қайтыс болғаннан кейін 1988 жылы ақталды.
1992 жылдың қазан айында Дулатұлының сүйектері отанына жеткізіліп, Торғай облысы Жангелді ауданының Бидайық ауылында (қазіргі Қостанай облысы) құрметпен жерленді.
